खालील मुद्द्यांवर आधारित कथालेखन करा. गुण (०५)
लक्ष्मण नावाचा तरुण ______ कैदेत ______ गावप्रमुखाचे कैदखान्याचे निरीक्षण करणे ______ लक्ष्मणची सुटकेसाठीची विनंती ______ सुटका व आर्थिक मदत ______ लक्ष्मण पक्षी घेऊन बाजारात ______ सर्व पक्षी पिंजऱ्यासहित विकत घेणे ______ पक्षी विक्रेत्याच्या चेहऱ्यावर प्रश्नचिन्ह ______ पक्ष्यांची पिंजऱ्यातून मुक्तता ______ मुक्ततेचा आनंद ______ बोध.
Solution
स्वातंत्र्याचे मोल |
रामगड नावाचे गाव होते. त्या गावातील राजाचे शासन अतिशय कठोर होते. कोणीही छोटा-मोठा गुन्हा केला, तर त्याची पाठवणी थेट कैदखान्यात होत असे. लक्ष्मण नावाचा एक तरुण मात्र निर्दोष असूनही कैदेत सापडला होता. कैदेत असताना त्याला रोजचे जेवण वेळेवर मिळत होते; मात्र बाहेरचे जग आणि नातेवाईक यांच्याशी संपर्क तुटला होता. एके दिवशी तेथील गावप्रमुखाने कैदखान्याला भेट दिली आणि कैदखान्याचे निरीक्षण केले. लक्ष्मणने ती संधी समजून त्या गावप्रमुखाकडे सुटकेसाठी विनंती केली. लक्ष्मणचे आजवरचे वर्तन व प्रामाणिकपणा पाहून गावप्रमुखाला त्याची दया आली. त्याने आपल्या सैनिकांना लक्ष्मणची सुटका करण्याचे आदेश दिले व त्याला काही आर्थिक मदतही देऊ केली. कैदखान्यातून सुटका झालेला लक्ष्मण थेट पक्षी बाजारात आला. गावच्या पक्षीबाजारात पिंजऱ्यात अनेक पक्षी विक्रीसाठी ठेवले होते. त्याने आपल्याला मिळालेल्या पैशांतून हे पक्षी पिंजऱ्यासहित विकत घेतले. पक्षी विक्रेत्याच्या चेहऱ्यावर प्रश्नचिन्ह उभे राहिले. लक्ष्मणने एकामागोमाग एक साऱ्या पक्ष्यांना पिंजऱ्यातून मुक्त केले. पिंजऱ्यातून मुक्त होताच पक्ष्यांनी आनंदाने आकाशात भरारी घेतली. त्या भरारी घेणाऱ्या पक्ष्यांकडे लक्ष्मण आनंदाने पाहत राहिला. पक्षी विक्रेत्याने त्याला विचारले, “अरे लक्ष्मण, हे तू काय केलेस?” त्यावर त्याने हसत हसत उत्तर दिले, “माणूस असो, की प्राणी किंवा पक्षी, कैदेत राहणे कोणालाच आवडत नाही. प्रत्येकाला आपल्या स्वातंत्र्याचे मोल प्राणापेक्षाही श्रेष्ठ वाटते. मी स्वत: हा अनुभव घेतला आणि म्हणून या साऱ्या पक्ष्यांना मी मुक्त केले.” हे सांगताना लक्ष्मणच्या चेहऱ्यावरील स्वत:च्या आणि पक्ष्यांच्या सुटकेचा आनंद तर दिसत होताच; पण त्याचबरोबर आपण केलेल्या एका चांगल्या कामाचे समाधान त्याच्या चेहऱ्यावर दिसत होते. तात्पर्य: स्वातंत्र्य मोलाचे असते. |